Kıdem Tazminatı Nasıl Kazanılır? Sık Sorulan Sorular ve Cevapları

Kıdem Tazminatı Nasıl Kazanılır? Sık Sorulan Sorular ve Cevapları

💼 30 Soruda Kıdem Tazminatı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

---

📌 Kıdem tazminatı, çalışanların işten ayrılmaları durumunda belirli şartlarda hak ettikleri parasal bir güvence türüdür. Ancak hakkında birçok yanlış bilgi dolaşmaktadır. SGK Rehberi’nde yayınlanan ve çalışanlar tarafından en çok merak edilen 30 soruyu sizin için derledik. Bu rehber sayesinde, kıdem tazminatıyla ilgili doğru ve güncel bilgilere ulaşabileceksiniz.

🔍 Anahtar Kelimeler: kıdem tazminatı nedir, kıdem tazminatı hesaplama, evlilikte tazminat, istifa tazminat, SGK tazminat rehberi

---

📌 1. Kıdem tazminatının ödenmesi için gereken koşullar nelerdir?

---

1475 sayılı Kanun’un 14. maddesine göre, işçiye kıdem tazminatı ödenebilmesi için:

• Aynı işverene bağlı en az 1 yıl çalışma süresi olmalı,

• İş sözleşmesi belirli nedenlerle sona ermiş olmalı (örneğin işverenin feshi, askerlik, emeklilik, evlilik, ölüm vb.).

📝 Ayrıntılar için SGK Rehberi – Kıdem Tazminatı Koşulları

---

❓ 2. İşten kendi isteğiyle ayrılan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

---

Normalde alamaz. Ancak şu durumlarda istifa eden işçi tazminat alabilir:

• Askerlik görevi,

• Emeklilik şartlarının tamamlanması,

• Sağlık sorunları,

• İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı.

---

💍 3. Evlilik nedeniyle işten ayrılan kadın işçi tazminat alabilir mi?

---

Evet. Kadın işçi, evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde işten ayrılırsa, kıdem tazminatı alma hakkı vardır. Yazılı fesih bildirimi ve evlilik belgesi gerekir.

---

💰 4. Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?

---

Her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır. Artan süreler oranlanarak eklenir. Ücrete dahil edilen yan ödemeler: yol, yemek, prim vb.

---

🏢 5. İş yeri satıldığında kıdem tazminatı alınır mı?

---

Hayır. İşyerinin devri çalışan haklarını etkilemez. Eski işverenin kıdem yükümlülüğü, yeni işverene geçer.

---

🚚 6. İş yerinin taşınması durumunda tazminat alınabilir mi?

---

İşçi, taşınmayı kabul etmezse ve iş sözleşmesini bu nedenle feshederse tazminata hak kazanabilir. Ancak bu fesih, yazılı olmalı ve değişiklik bildirimi şartlarına uymalıdır.

---

💵 7. Ücreti artırılmayan işçi tazminat alabilir mi?

---

Sadece sözleşmede ücret artışı hükmü varsa geçerli olur. Aksi halde işten ayrılma istifa sayılır ve tazminat hakkı doğmaz.

---

👶 8. Hamilelik/doğum nedeniyle işten ayrılma tazminat hakkı doğurur mu?

---

Hayır. Doğum veya hamilelik nedeniyle istifa eden işçiye kıdem tazminatı ödenmez.

⚖️ 9. Özel sektörde kaç yıl çalıştıktan sonra istifa edip tazminat alınır?

---

⛔ Kendi isteğiyle istifa eden işçi, kural olarak kıdem tazminatına hak kazanamaz. Süre ne olursa olsun, istifa eden çalışan yalnızca belirli koşullar varsa bu hakka sahip olur (örneğin: emeklilik, sağlık sorunu, evlilik, askerlik).

---

👷‍♂️ 10. Çırak olarak çalışan bir kişi kıdem tazminatı alabilir mi?

---

Hayır. İş Kanunu'na tabi çalışan olunması gerekir. Çıraklık kapsamındaki çalışanlar kıdem tazminatına hak kazanamaz.

---

🚫 11. Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı fesihte kıdem tazminatı alınabilir mi?

---

Hayır. İşverenin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/II maddesine dayanarak yaptığı fesihlerde, işçi kıdem tazminatı alamaz.

---

♿ 12. Malullük aylığı nedeniyle işten ayrılan çalışan tazminat alabilir mi?

---

Evet, alabilir. Malullük nedeniyle işten ayrılan çalışan, kıdem tazminatına hak kazanır.

---

📆 13. Yaş dışındaki emeklilik şartlarını tamamlayarak ayrılan işçi tazminat alabilir mi?

---

Evet. Sigortalılık süresi ve prim gün sayısı tamamlanmışsa, işçi yaşını beklemeden işten ayrılıp kıdem tazminatı alabilir.

---

💔 14. Evlilikten 1 yılı aşkın süre sonra ayrılan kadın işçi tazminat alabilir mi?

---

Hayır. Evlilik nedeniyle fesih hakkı evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içinde kullanılmalıdır.

---

✔️ 15. Evliliğin 10. ayında işten ayrılan kadın işçi tazminat alabilir mi?

---

Evet. 1 yıl içinde ayrıldığı için kıdem tazminatını alabilir.

---

🏛️ 16. Daha önce çalıştığım kamu kurumundaki süre yeni işe sayılır mı?

---

Hayır. Yeni kurumda kıdem tazminatına esas süre yeniden başlar.

---

💸 17. Net maaşı 10.000 TL olan bir çalışanın kıdem tazminatına esas ücret nedir?

---

Kıdem tazminatı brüt ücret üzerinden hesaplanır. Ayrıca, o yıl için geçerli olan tavan ücret dikkate alınır.

---

⏳ 18. Kıdem tazminatında zamanaşımı süresi ne kadar?

---

🔟 10 yıl. İşten ayrıldıktan sonra 10 yıl içinde dava açılmazsa kıdem tazminatı talep edilemez.

---

🧾 19. Kıdem tazminatından hangi kesintiler yapılır?

---

Sadece damga vergisi (%0,759) kesilir. Başka bir kesinti yapılmaz.

---

🧮 20. Hangi ödemeler kıdem tazminatına dahildir?

---

Dahil olanlar:
🍱 Yemek, yol yardımı
🏠 Konut yardımı
👨‍👩‍👧‍👦 Aile ve çocuk yardımları
💵 Primler (düzenli)
🎓 Eğitim, giyecek, sosyal yardımlar

---

🚫 21. Hangi ödemeler tazminata dahil edilmez?

---

Dahil edilmeyenler:
🎁 Tek seferlik ikramiyeler
📅 İzin ücretleri
💡 Harcırah, jestiyon
📦 İş elbisesi, koruyucu malzeme
🔁 Devamlılık göstermeyen primler

---

⚽ 22. Profesyonel futbolcu kıdem tazminatı alabilir mi?

---

Hayır. Profesyonel sporcular İş Kanunu’na tabi değildir, kıdem tazminatı hakları yoktur.

---

🔄 23. İşyeri devredilirse tazminat alınır mı?

---

Hayır. İşyeri devrinde sözleşmeler devam eder, tazminat ödenmez.

---

📅 24. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanması için kaç yıl çalışması gerekir?

---

En az 1 yıl.

---

🧹 25. Ev işlerinde çalışanların kıdem tazminatı hakkı var mı?

---

Yok. Bu işler İş Kanunu kapsamı dışındadır.

---

⏰ 26. Kısmi süreli çalışma kıdeme nasıl yansır?

---

Kıdeme esas süre tam süreliye çevrilerek hesaplanır.

---

🤒 27. İşyerinden kaynaklanan hastalık nedeniyle fesih yapılırsa tazminat alınır mı?

---

Evet. İşçi, işin sağlığına zarar verdiğini kanıtlarsa tazminat alabilir.

---

📰 28. Gazeteciler ne zaman kıdem tazminatı alır?

---

📅 Meslekte en az 5 yıl çalışmış olmaları gerekir.

---

🧾 29. Farklı gazetelerde geçen süre toplanır mı?

---

Evet. Kıdem hakkı mesleğe giriş tarihinden itibaren hesaplanır.

---

💳 30. Gazeteciye kıdem tazminatı taksitle ödenebilir mi?

---

Evet. İşverenin ekonomik durumu uygunsa en fazla 4 taksitte ve 1 yıl içinde ödenebilir.

---

📌 Bonus Bilgi: Kıdem Tazminatı Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?

✅ Fesih gerekçesi yazılı olmalı
✅ İşten ayrılma nedeniniz mevzuata uygun olmalı
✅ Gerekli belgeler eksiksiz olmalı (emeklilik yazısı, evlilik belgesi vb.)
✅ Tüm hak taleplerinizi yazılı şekilde talep edin

---

🎯 Sonuç

Kıdem tazminatı konusunda bilgi sahibi olmak, işten ayrılma sürecinde hem maddi hem de hukuki haklarınızı korumanız açısından büyük önem taşır. Bu 30 soruluk rehberle, tüm kritik noktaları öğrenmiş oldunuz.